Türkiye Gurbetçilerin Hangi Bilgilerini AB'ye Verecek?

OECD ülkeleri arasında imzalanan, 20 Mayıs 2017 tarihinde TBMM’nde kabul edilen ve 116 ülkenin imzaladığı "Vergi Konularında Karşılıklı İdari Yardımlaşma Sözleşmesi" uluslararası bir anlaşma olup, 26 Kasım 2017 tarihinde Bakanlar Kurulu kararıyla genel anlamda yürürlüğe girmiştir.

Uluslararası taahhütlere göre Türkiye’nin ilk uluslararası otomatik bilgi değişimini 2018’in Eylül ayında yapması gerekmektedir.

Ancak, T.C. Maliye Bakanı tarafından açıklamaya göre, uygulamaya 2019 sonu başlanacaktır. Bu tarihten önce başta Almanya olmak üzere, yabancı devletlerin Türkiye’den bilgi istemesi durumunda nasıl davranacağı net değildir.

Avrupa’da yaşayan Türkiye göçmenleri içerisinde kaygı doğuran bu anlaşmanın ne gibi sonuçlar doğuracağı bilinmemektedir.

Ankara iktidarı bu konuda yaptığı açıklamalar, bilinmezliği daha da derinleştirmekte.

AK Parti İstanbul Milletvekili ve TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanı Mustafa Yeneroğlu’nun konuyla ilgili yaptığı açıklamada;

‘’OECD tarafından geliştirilen 3 Kasım 2011 tarihinde imzalanan “Vergi Konularında Karşılıklı İdari Yardımlaşma Sözleşmesi” vergi kayıp ve kaçağı ile mücadele etmek maksadıyla ülkemiz dışında diğer birçok ülke tarafından da imzalanmıştır.

Sözleşme, taraf ülkeler arasında bilgi değişimini, eş zamanlı vergi incelemelerini, yurt dışı vergi incelemelerini, tahsilatta yardımlaşmayı ve tebligat yöntemleri ile işbirliği yapılmasını öngörmektedir.’’

İktidar Milletvekili söyle devam ediyor;

‘’Mesela bu kanunun beşinci maddesinde ‘kişisel veriler ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemez’ hükmü vardır. Ancak burada bazı istisnalar söz konusudur.’’

İktidar Milletvekilinin, ‘’Ancak burada bazı istisnalar söz konusudur’’ dediği nokta, vergi kaçırmak ve haksız kazanç sağlamak istisnasıdır.

Avrupa Birliği ülkeleri, kendi bünyelerinde oturum izni bulunan TC. Vatandaşlarının, yoksulluk maaşı aldıklarını, öte yandan Türkiye’de yoksulluk sınırının çok üzerinde bir maliyete sahip taşınmazlarının veya banka hesaplarının olduğunu iddia ediyor.

Akıllara gelen soru, Milletvekili Yeneroğlu’nun istisna dediği maddenin içerisine bu durumun bilgilerinin verilmesi giriyor mu?

Avrupa’da yaşayan Türkiye göçmenleri, bilgi kirliliği ve yetkili makamlardan yeterli derecede açıklama yapılması nedeniyle endişe içerisindeler.

Konuyla ilgili CHP Berlin Birliği bir broşür hazırladı.

Broşürde şu açıklamalara yer verilmiş;

Otomatik bildirmeye tabi gelirler nelerdir?
 

Tasarruf / Mevduat hesapları (bankalara ya da başka mali kuruluşlara yatırılmış ve faiz elde edilen paralar)
 

Saklama hesapları (bankalara ya da başka mali kuruluşlara tasarruf amacıyla yatırılan para, altın ya da diğer değerli kağıtlar)

Ortak borç ilişkisi menfaati (ortaklık şeklinde kurulan yatırım fonlarına yatırılan paralar)
 

Nakdi değer sigorta sözleşmeleri (50.000 dolardan fazla nakit değere sahip sigorta sözleşmesi) ve anuite (belirli zaman aralıkları ve miktarlarda yapılan düzenli ödemeler dizisi) sözleşmeleri.
 

Bildirime konu edilmeyecek finansal hesaplar nelerdir?
 

Emeklilik ve emeklilik maaşı hesapları (3201 sayılı yasayla borçlanarak ve para ödeme yoluyla kazanılan emeklilik hakkından gelen emekli maaşları) (Türkiye'de emekli maaş hesabı vardır.

Eğer emekli maaşı bu adla anılan hesaba yatırılmayıp başka bir hesaba yatarsa, onun da bildirilmesi sözkonusu olabilir.)
 

 Emeklilik dışı tasarruf hesapları
 

 Belirli süreli hayat sigortası sözleşmeleri
 

 Miras olarak tutulan hesaplar
 

 Emanet hesabı (Almancada “Sperrkonto” denilen hesaplarda tutulan paralar; örneğin öğrencinin Almanya’da eğitim vizesi alması için eğitim giderlerinin bir hesapta bloke edilmesi)

 

ORTAYA ÇIKABİLECEK SORUNLAR
 

Ortaya çıkabilecek olası sorunların iki boyutu bulunmaktadır.

Konu vergi ve sosyal hukuk açısından değerlendirilmelidir.
 

1) VERGİ HUKUKU AÇISINDAN
 

Türkiye’de elde edilen gelirlerin bazıları Almanya’da da vergilendirmeye tabidir. Hangi gelirlerin Türkiye’de, hangi gelirlerin Almanya’da da vergiye tabi olduğu konusunda mutlaka bir vergi uzmanına başvuruda bulunulmalıdır.
 

Türkiye’de elde edilen faiz gelirleri sözleşme kapsamında olup, başta Almanya olmak üzere, anlaşmaya taraf olan yabancı devletlere bildirilecektir.
 

Bunun sonucunda “Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması” kapsamında Türkiye’de faiz gelirlerine %15 (oran değişiebilir) vergi alınmakta iken, örneğin Almanya’da %26,38 (oran değişebilir) oranında vergi alınıyor.

Bu nedenle aradaki farkın Almanya’ya da ödenmesi söz konusudur.
 

Zaten bu durum yeni olmayıp eskiden beri geçerlidir.
 

 Bazı mevduat hesapları (kredi kartına ilişkin açılan mevduat hesapları).
 

Bunların dışında bildirime konu edilmeyecek varlıklara örnekler ise aşağıdaki gibidir:
 

 Arsa, ev, bina gibi gayrimenkuller (Buna karşın, gayrimenkullerden kira geliri elde ediliyor ve bu gelirler finans kuruluşlarında tutuluyorsa bilgi değişimi kapsamında başta Almanya olmak üzere, anlaşmaya taraf olan yabancı devletler ile paylaşılacak.)
 

 Halka açık olmayan şirket hisseleri (Ancak, temettü dağıtımı olması ve bu gelirlerin finans kuruluşlarında tutuluyor olması durumunda bilgi değişimi kapsamında Almanya ile paylaşılacak.)
 

 Araba, kamyon, minibüs, uçak, yat gibi kara, deniz ve hava taşıtları.


2) SOSYAL HUKUK AÇISINDAN
 

Almanya’da Hartz IV ya da emeklilere verilen ek destek (Grundsicherung) alanlara, başvuruları sırasında başka bir gelirleri ya da emlaklarının olup olmadığı sorulmaktadır.

Zira verilecek yardıma gereksinim olup olmadığının saptanması gereklidir.
 

Başvuru yapılırken otomatik bilgilendirme kapsamında olan gelirlerin de gösterilmesi esastır.

Daha önce yapılmamışsa, o zaman bu konuda ihmal olup olmadığına bakılacaktır.

Özellikle faiz gelirleri ve mevduat hesapları olanlar için başvuru yapmadan gerekli bilgilerin alınması tavsiye olunur.

Her ne kadar emekli aylıkları bildirim dışında olsa bile, yardıma muhtaçlık kontrol edilirken bu gelirin de olduğu bilinciyle davranılmalıdır.

Almanya’da bu yardımı alırken “Schonvermögen” adıyla bilinen (“korunabilir servet” olarak çevirebiliriz) belirli miktarların dikkate alınmadığı bir durum da vardır.

Kişilerin yaşı, gelirleri ve varsa kendi kullandıkları konutları belirli bir çerçevede dikkate alınmamaktadır.

Bu kapsamda korunabilir ve dolayısıyla harcamak zorunda olunmayacak olan miktarın hesaplanması için Almanya’da mutlaka bir vergi uzmanına ya da avukatına danışmanızı öneriyoruz.
 

Türkiye’de ev ya da işyerleri bulunan kişilerin bu varlıkları bildirim kapsamında değildir.

Ev ya da iş yerlerini kiraya vermiş olanların bu varlıklarından elde ettikleri kazançlar Türkiye vergilendirilmektedir.
 

Ancak, Türkiye ile örneğin Almanya arasındaki vergi anlaşmasına göre Almanya’nın da bu tür kira gelirlerini vergilendirme hakkı bulunmaktadır.

Bununla birlikte kira gelirleri nedeniyle Türkiye’de ödenen vergilerin Almanya’da hesaplanacak vergiden mahsup edilmesi mümkündür.
 

Dolayısıyla, Türkiye’de ev ya da işyerleri bulunan kişilerin bu varlıklarından elde ettikleri kira gelirlerinin Almanya’da da beyan edilmesi gerekmektedir.

Bu kazançlar nedeniyle Almanya’da ödenecek vergi, matrah artışı ya da daha yüksek vergi oranları nedeniyle söz konusu olabilir.
 

Ayrıca belirtmek gerekirse, bu tür kira gelirlerinin Türkiye’de banka gibi finans kuruluşlarında tutulması halinde bu hesaplar Türkiye tarafından bilgi değişimi kapsamında Almanya ve diğer ülke maliyelerine bildirileceği için Türkiye’deki kazançların Almanya’da ya da anlaşmaya taraf diğer ülkelerde beyan edilmemesi durumunda vergi açısından ceza riski bulunmaktadır.


Bunların yanı sıra Almanya’da emekli olanların maaşlarından Hastalık Sigortası için bir kesinti yapılmaktadır.

Türkiye’den de emekli maaşı alanların bu miktarları Alman Hastalık kasalarına bildirmeleri beklenmektedir.

Bu ise kesinti miktarında küçük bir artışa yol açabilecektir.

Bu düzenleme 1.7.2011 tarihinden beri geçerlidir.
 

Görüldüğü üzere konu kapsamlı ve karmaşıktır.
 

Yasadan etkilenecek vatandaşlarımızın mutlaka bu konuda bilgili bir vergi uzmanına başvurmalarını
tavsiye ediyoruz. (virgül.at)

CHP Berlin Birliği, Otomatik Bilgi Paylaşımı Yasası ile ilgili  broşürü Okumak İçin Tıklayın